Ποιος εκτρέφει την απαξίωση;

Κατά τον Αβραάμ Λίνκολν «Η ψήφος είναι πιο δυνατή από τη σφαίρα. Με τη σφαίρα μπορεί να σκοτώσεις τον εχθρό σου. Με τη ψήφο μπορεί να σκοτώσεις το μέλλον των παιδιών σου.»  Εντούτοις, η απόλυτα ορθή αυτή ρήση του πρώην Αμερικανού Προέδρου, στις μέρες μας τίθεται εν αμφιβόλω, ένεκα της ευρύτερης απαξίωσης του ιερού δικαιώματος της ψήφου. Με τον όρο «απαξίωση» έναντι της πολιτικής και των κομμάτων νοείται η γενικευμένη αποστροφή των πολιτών προς τους θεσμούς αυτούς, που έχει ως αποτέλεσμα την καλλιέργεια ενός κλίματος γενικευμένης αποπολιτικοποίησης. Δικαιολογημένη; Εν πολλοίς, ναι. Ευθύνονται μόνο οι πολιτικοί γι’ αυτό; Πρωτίστως, ναι. Οι ίδιοι οι πολίτες δεν φέρουν καμία ευθύνη; Ασφαλώς και φέρουν. Αναστρέφεται μία τέτοια κατάσταση; Άγνωστο.

Όταν ο πολίτης γίνεται συνεχώς μάρτυρας εριστικών συμπεριφορών, οι οποίες παραμένουν ατιμώρητες και οι οποίες προκαλούν το δημόσιο αίσθημα, δεν μπορεί παρά το χάσμα να διευρύνεται. Όταν ο πολίτης έχει να αντιμετωπίσει το μπαμπούλα της ανεργίας, της οικονομικής δυσπραγίας, της ανυπέρβλητης δυσκολίας να αποπληρώσει τα χρέη του, βλέπει πολιτικούς και κόμματα να τους χαρίζονται με περισσή ευκολία δάνεια-μαμούθ, δεν μπορεί παρά να μειδιά. Όταν ο πολίτης, την ώρα που καθημερινά δίνει κυριολεκτικά μάχη επιβίωσης, βλέπει κόμματα και πολιτικούς να λαμβάνουν μίζες και να διαφεύγουν εκατομμύρια στο εξωτερικό, μοιραία γυρίζει ολοένα και περισσότερο την πλάτη.

Την ίδια στιγμή, η αναξιοπιστία μεταξύ λόγων και έργων, επιτείνει ακόμη περισσότερο την απαξίωση. Κόμματα αλλάζουν «στρατόπεδα» και πετάγονται από αριστερά στα δεξιά εν μια νυκτί, άλλοι διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους κατά της Τρόικα την οποία οι ίδιοι προσκάλεσαν, άλλοι αυτοακυρώνονται με τις «δεσμεύσεις» τους οι οποίες έχουν καταντήσει πλέον ανέκδοτο, πολιτικοί επιστρέφουν σε χώρους με τους οποίους άλλοτε είχαν ορκιστεί αιώνιο μίσος, άλλοι αλλάζουν κοσμοθεωρίες σαν τα πουκάμισα κατά το πώς βολεύουν οι εκάστοτε συμμαχίες τους, άλλοι για να πείσουν χρειάζεται να παραθέσουν δείπνα(!) κοκ.

Επομένως εγείρεται το ερώτημα: ποιον να εμπιστευθεί κανείς και γιατί; Προσωπικά, θα απαντούσα το συγκεκριμένο ερώτημα με ερώτημα: εμείς δεν έχουμε ευθύνες για όλ’ αυτά; Λένε ότι τους κακούς πολιτικούς τους συντηρούν κακοί ψηφοφόροι, αλλά και σκεπτόμενοι ψηφοφόροι που δεν πάνε να ψηφίσουν. Δεν θα υπήρχαν μεθυσμένοι οδηγοί, αν δεν υπήρχε το αλκοόλ. Στην προκείμενη περίπτωση, το αλκοόλ είναι ο καθένας και η καθεμιά από μας, οι οποίοι (έστω υπό διαμαρτυρία) επιδοκιμάζουμε διά της ψήφου ή της αποχής μας τις διάφορες φαιδρότητες.

Στην προσωπική μου αντίληψη, δεν νοείται να μην υπάρχει ίχνος κρίσης όταν λαμβάνουμε μείζονες πολιτικές αποφάσεις. Δεν είναι δυνατό να συντηρούμε στην πολιτική σκηνή πάσης φύσεως λαμόγια, απ’ οπουδήποτε κι αν προέρχονται. Κάθε κοινωνία, λένε, έχει τους πολιτικούς που της αξίζει. Συμπληρώνω όμως: έχει και τους πολίτες που της αξίζει. Και οι πολίτες οφείλουν πέραν μιας εύκολης υπεραπλουστευμένης απαξίωσης, να μπορούν να αποδώσουν τα του Καίσαρος τω Καίσαρι. Όταν εμείς οι ίδιοι επιβραβεύουμε με τη στήριξη ή την αποχή μας παγκαλικές συμπεριφορές αλά «Μαζί τα φάγαμε», στο τέλος της ημέρας δεν μπορεί παρά να αυτοαπαξιωνόμαστε.